Nauczyciel, społecznik, człowiek pióra – Izrael Lichtensztajn był jedną z kluczowych postaci grupy Oneg Szabat. Wraz z Dawidem Graberem i Nachumem Grzywaczem ukrył przed Niemcami dwie pierwsze części Archiwum Ringelbluma, zawierające ponad 35 tysięcy stron materiałów, w piwnicy szkoły przy ul. Nowolipki 68. Zginął w pierwszych dniach powstania w getcie warszawskim, które wybuchło 19 kwietnia 1943 r.
Artykuły
19 kwietnia 1943 r. Niemcy weszli do getta warszawskiego. Powitał ich ogień powstańców, młodych ludzi z Żydowskiej Organizacji Bojowej i Żydowskiego Związku Wojskowego. Świadkiem przygotowań i walk był twórca Podziemnego Archiwum Getta Warszawy, Emanuel Ringelblum.
Od przełomu marca i kwietnia 1942 r. do rozpoczęcia wielkiej akcji wysiedleńczej w lipcu tego roku grupa Oneg Szabat wydała 15 biuletynów dla żydowskiej i polskiej prasy podziemnej.
Pod koniec lutego 1943 r. Żydowska Organizacja Bojowa przeprowadziła kolejną egzekucję w szczątkowym getcie warszawskim. We własnym mieszkaniu przy ul. Muranowskiej 42 został zastrzelony Alfred Nossig, niegdyś ważny działacz syjonistyczny, rzeźbiarz, kolaborant gestapo.
Inżynier. W getcie kierował szopem drzewnym, jednym z przedsiębiorstw pracy przymusowej, działającym na rzecz armii niemieckiej. Wspierał grupę Oneg Szabat i Żydowską Samopomoc Społeczną. Podczas wielkiej deportacji do Treblinki chronił w swojej fabryce intelektualistów. Podczas próby ucieczki z Polski padł ofiarą spisku Gestapo.
1 września 1939 roku zaczęła się agresja Niemiec na Polskę. Przedstawiamy zachowane w Archiwum Ringelbluma fragmenty relacji żydowskich żołnierzy Wojska Polskiego z pierwszych dni wojny obronnej.
18 sierpnia 1942 roku do Treblinki wywieziono Szymona Huberbanda – rabina, który według Emanuela Ringelbluma był jednym z najważniejszych współpracowników grupy Oneg Szabat. Przedstawiamy fragment spisanych przez niego relacji o ratowaniu Tory przed zniszczeniem przez Niemców.
15 sierpnia 1942 r. mijał 25. dzień wielkiej deportacji z getta warszawskiego. Eliasz Gutkowski, drugi sekretarz grupy Oneg Szabat, postanowił ukryć swojego synka w gospodarstwie na Czerniakowie. Dla Żydów z getta warszawskiego było to wyjątkowo przyjazne miejsce. Wspomina Icchak Cukierman.
29 lipca 1942 roku. Mija tydzień od rozpoczęcia wielkiej deportacji w getcie warszawskim. Codziennie od 5 do 10 tysięcy Żydów zostaje wywiezionych z Umschlagplatz do komór gazowych w Treblince. Z powstaniem Żydowskiej Organizacji Bojowej powoli rozpoczyna się zbrojny ruch oporu
Dziennikarka i działaczka społeczna. To między innymi jej starania podejmowane w trudnym czasie powojennej odbudowy, kiedy nie znano jeszcze wagi ukrytej dokumentacji, umożliwiły odnalezienie Archiwum pod ruinami getta.